21. Yüzyıl Zorluklarına Çözüm Olarak Bütünsel Eğitim Yöntemleri

Bütünsel Eğitim; bireylerin zihinsel, fiziksel, sosyal, duygusal ve ruhsal gelişimini bir arada yürütmelerini sağlayan, kendini gerçekleştirme ve öğrenme sürecini içeren geniş bir yelpazeyi kapsamalıdır. Bireylerin doğal dünyaya, topluluğa ve insani değerlere bağlantılar yoluyla ulaşması ve yaşamda bir amaç ve anlam bulmasına yönelik eğitimlere ihtiyaç vardır. Bütünsel bakış açısı, bireyin potansiyeline ve olanaklarına dar bir bakıştan ziyade, çok sayıda deneyim ve anlamı bütünleştirmeye ve kapsamaya çalışmalıdır.

21. yüzyılın dünyası çok hızlı bir değişim ve dönüşümün gerçekleştiği, bilginin üretilmesi, kullanılması, aktarılmasına yönelik her alanda değişimlerin yaşandığı bir dönem. Tüm bu değişimlerin merkezinde insan vardır. Bu nedenle 21. yüzyılın getirdiği zorluklarla baş etmek için nitelikli insan yetiştirmeye ihtiyaç duyulmaktadır. İnsanoğlu doğduğu andan itibaren sürekli olarak öğrenme sürecinden geçer. Bu öğrenme süreci yaşam boyu devam eder. Dolayısıyla eğitim ve öğretim süreci hem insanı hem toplumu hem de yaşadığımız dünyayı doğrudan ya da dolaylı olarak etkiler.

Küreselleşen dünyamızda sürekli öğrenmenin önemini bilen, bilgiyi nerede, nasıl kullanacağını öğrenen, zorlukların üstesinden gelebilen, işbirliği içerisinde öğrenen bireyler yetiştirilmelidir. Çünkü değişikliklere uyum sağlama, hedef belirleme, zamanı yönetebilme, esnek olma, başkaları ile etkili iletişim kurma ve birlikte çalışma, çözüm üretme, sorumluluk ve lider olma, hayatımız boyunca ihtiyaç duyduğumuz becerilerdir.

Bilgiye anında ve sınırsız erişim, sosyal ağların yükselişi, karmaşık teknolojilerin günlük hayatımıza girmesi gibi olaylar toplumumuzu baş döndürücü bir hızda dönüşüme uğrattı. Bilginin ve teknolojinin çağı, yalnızca yaşam tarzlarımızı değil, iş dünyasında profesyonelce rekabet edebilme yollarımızı da tümüyle değiştirdi.

Ülkemizde eğitime değil öğretime odaklı bir sistem kullanılmaktadır. Orta öğretim sistemimizin bu becerileri geliştirmediğini, üniversitelerimizin de bu açığı kapatmak için fazla bir şey yapmadığını görüyoruz. Dolayısıyla öğrenciler, yaşam ve kariyerlerinde başarılı olabilmeleri için gereken becerilere erişemeden mezun oluyorlar. Çocuklarımızın içinde yetiştiği çevre çok önemli. Onlara bilgi veriyoruz fakat onları kelimenin tam anlamıyla eğitmiyoruz. Çocuklara kendileri ile ve başkaları ile nasıl doğru bir şekilde ilişki kuracaklarını öğretmiyoruz. Bencil bir nesil yetişiyor ve problemler de tam bu noktada başlıyor.

Dünya giderek değişiyor. Çağın gereksinimleri farklılaşıyor. Çağı tanıyan ve çağı aşan eğitim modeline duyulan ihtiyaç her geçen gün daha fazla artıyor. Geleneksel eğitim modeli, yaklaşımları ve kalıpları yerine gelişen çağın dinamiklerine uygun bir eğitim müfredatı gerekiyor. Bu anlamda atılan adımların amacı; üretken, lider, yaratıcı ve etkin bireylerin topluma kazandırılmasıdır.

21.yy becerilerini tanımlamaya en somut çalışma P21 platformunun öğretmenler, akademisyenler ve iş dünyasındaki liderlerin katkılarıyla hazırladığı bu tablo.

Tabloda yer alan becerilerin alt başlıkları ve kazanımları şu şekilde sıralanmış;

21. YÜZYIL BECERİLERİ – ÖĞRENME VE YENİLENME BECERİLERİ

YARATICILIK VE YENİLENME

1. Çalışma hayatında orijinalite ve yaratıcılık sergilemek
2. Diğerlerinin işine yarayacak yeni fikirler geliştirmek, uygulamak ve anlatmak
3. Yeni ve farklı bakış açılarına açık ve uyumlu olmak
4. Yeniliğin geliştiği alanlarda yaratıcı fikirlerle somut ve yararlı yardımlarda bulunmak

ELEŞTİREL DÜŞÜNME VE PROBLEM ÇÖZME

1. Anlamaya yönelik doğru akıl yürütmek
2. Karmaşık seçimler yapmak ve kararlar vermek
3. Sistemler arası ilişkileri anlamak
4. Farklı bakış açılarını netleştirmeye ve daha etkili çözümler üretmeye yönelik sorular belirlemek ve sormak
5. Problem çözmek ve soruları yanıtlamak üzere bilgiyi sınırlandırmak, çözümlemek ve birleştirmek

İLETİŞİM VE İŞ BİRLİĞİ

1. Konuşurken ve yazarken düşünceleri ve fikirleri açık ve etkili bir şekilde birleştirip kullanmak
2. Farklı takımlarda etkin çalışabilme becerisi göstermek
3. Ortak bir amaca ulaşabilmek için gerekli çabayı gösterecek şekilde esnek ve istekli olmak
4. İş birliğine dayalı çalışmalar için sorumluluğu paylaşmak
5. YÜZYIL BECERİLERİ – BİLGİ, MEDYA VE TEKNOLOJİ BECERİLERİ

BİLGİ OKURYAZARLIĞI

1. Problemlerin çözümüne yönelik olarak; bilgiye yeterli ve etkili düzeyde ulaşmak, bilgiyi eleştirel ve yeterli düzeyde değerlendirmek, doğru ve yaratıcı bir şekilde kullanmak
2. Bilginin erişimine ve kullanımına yönelik olarak etik ve yasal konularda temel bir anlayışa sahip olmak

MEDYA OKURYAZARLIĞI

1. Medyadaki iletilerin hangi amaçlara yönelik ve hangi araçları, özellikleri ve yenilikleri kullanarak nasıl yapılandırıldığını anlamak
2. İnsanların iletileri nasıl farklı yorumladığını, değer yargılarının ve bakış açılarının nasıl işe katılıp katılmadığını, medyanın inanç ve davranışları nasıl etkilediğini gözlemek
3. Bilginin erişimine ve kullanımına yönelik olarak etik ve yasal konularda temel bir anlayışa sahip olmak

BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ (ICT) OKURYAZARLIĞI

1. Bilginin ekonomik kullanımına yönelik olarak, bilgiye erişmek, yönetmek, bütünleştirmek, değerlendirmek ve yaratmak üzere dijital teknolojileri, iletişim araçlarını ve/veya ağları uygun kullanmak
2. Bilgiyi araştırmak, düzenlemek, değerlendirmek ve paylaşmak üzere teknolojiyi araç olarak kullanmak ve bilginin erişimine ve kullanımına yönelik olarak etik ve yasal konularda temel bir anlayışa sahip olmak
3. YÜZYIL BECERİLERİ – YAŞAM VE MESLEK BECERİLERİ

ESNEKLİK VE UYUM

1. Farklı rol ve sorumluluklara uyum sağlamak
2. Karmaşık ve önceliklerin değiştiği ortamlarda etkin olarak çalışmak

GİRİŞİMCİLİK VE ÖZ-YÖNELİM

1. Kendi anlayışını ve öğrenme gereksinimlerini gözlemlemek
2. Uzmanlaşmak üzere temel becerilerin ve/veya öğretim programının sınırlarını aşarak kendi öğrenme sınırlarını ve fırsatlarını keşfetmek, genişletmek
3. Becerilerini profesyonel düzeye yükseltmek üzere girişimde bulunmak
4. Başkalarının gözetimi olmaksızın görevleri tanımlamak, öncelik sırasına koymak ve tamamlamak
5. Zamanı etkili kullanmak ve iş yükünü idare etmek
6. Öğrenmenin yaşam boyu bir süreç olduğuna ilişkin kararlı davranışlar sergilemek

SOSYAL VE KÜLTÜRLERARASI BECERİLER

1. Diğerleriyle uygun ve üretken bir şekilde çalışmak
2. Uygun olduğunda grupların ortak anlayışını ayarlamak
3. Yenilikleri arttırmak ve iş kalitesini yükseltmek üzere kültürel farklılıklar arasındaki boşlukları doldurmak ve farklı bakış açılarını kullanmak

ÜRETKENLİK VE SORUMLULUK

1. İşin zamanında ve kaliteli yapılabilmesi için yüksek standart ve hedefler belirlemek ve bunlara ulaşmak
2. Titiz ve olumlu iş etiği sergilemek (örneğin, işe zamanında gelmek ve güvenilir olmak)

LİDERLİK VE SORUMLULUK

1. Diğerlerini belirli bir hedefe yönelik etkilemek ve yönlendirmek üzere bireyler arası problem çözme becerileri kullanmak
2. Ortak bir hedefe ulaşmak üzere diğerlerinin güçlerini düzenlemek
3. Dürüst ve etik davranışlar sergilemek
4. Zihninde toplum yararını düşünerek sorumlu davranmak

P21’i ve 21.yy becerilerini incelerken de gördüğümüz üzere iletişimin temel alındığı bu çağda bireylerin ihtiyaç duyacağı yeteneklerin ana iskeletini oluşturmak bir zorunluluktur. Teknolojinin çok hızlı geliştiği ve hayatımızdaki yerinin gittikçe arttığı yeni bir dünya oluşuyor. Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler mesafeleri kısaltıyor, iletişim ve üretimin hızını arttırıyor. Özellikle Covid-19 salgını sürecinde bunu bariz bir şekilde hissettik. Krizler tüm toplumu yeniden yapılandırmak için bizi zorluyor. Bütünsel Eğitim Yöntemleri çocukları, gençleri, aileleri, kısacası her kesimin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hazırlanıp, tamamlayıcı olmalıdır. Nasıl bir insan yetiştirmek istiyoruz? Bu soru eğitim anlayışının ve sisteminin temelinde nasıl bir insan ve değer anlayışı bulunduğunu belirlemeyi gerektirir.  Tıpkı bir meyve çekirdeğinin koca bir ağacı farklı bir formda içinde taşıması gibi, her çocuğun içinde bir ilim insanı, bir lider, bir anne ya da bir baba gizlidir. Eğitim, insanın bütün yetenek ve eğilimlerini içeren bir kapsayıcılıkta ve bütüncül olduğu sürece mükemmel olabilir. Hayatın zor koşullarına karşı, tecrübe ve yaşam kalitesi için bütünsel eğitimin yaşama entegre edilmesi gerekir. Farkındalık kazanarak kişisel gelişimini tamamlayan bireyler yeteneklerinin de gelişmesini sağlar. Yeteneklerin gelişmesiyle beraber bireyin hedefleri de değişime uğrar. Bütünsel eğitim, bireyin her bir gelişim aşamasında kendini tanıması ve çevresiyle doğru ilişki kurması için ihtiyaç duyduğu bilgileri fark etmesini sağlar. Hayatın zor koşullarıyla mücadele edebilen, karşılıklı sorumluluk bilinciyle hareket eden, yenilikçi fikirlerle topluma yararlı olacak nesiller yetiştirmek dileğiyle…